Aslan
ya
da Arslan
(Panthera
leo),
kedigiller
(Felidae)
ailesinden etçil süper
yırtıcı memeli bir
hayvan türüdür.
Özellikleri
Afrika
aslanı, dünyanın en büyük dört kedisinden (kaplan, aslan,
jaguar, leopar) biridir. Erkek Afrika aslanı ortalama 250kg'dır.
Kaydedilmiş en ağır aslan 1970 yılında İngiltere'deki
Colchester Zoo adlı hayvanat bahçesindeki Simba adlı aslandır.
Ağırlığı 435 kg olarak kaydedilmiştir. Dişiler ise ortalama
150 kg'mı bulabilir. Postu kahverengimsi sarıdır. Erkeğin yelesi
kahverengimsi sarıdan siyaha kadar değişir. Geniş alınlı, güçlü
çeneli, uzayıp çekilebilen tırnaklı, sarımtırak kısa ve yatık
tüylüdür. Kuyruğunun ucu püsküllüdür. Erkek aslanın başının
etrafı uzun ve güzel bir yele ile süslüdür. Omuzlarının
üzerine kadar dağılan bu perçem, kızdığı zaman kabarır.
Pençelerinin büyük olması, yere sağlam basmasını sağlar.
Aslanlar birbirleriyle bölgeleri için kavga eder. Genellikle bu
ölümle sonuçlanabilir. Aslanların pençeleri ve dişleri çok
keskindir. Bir insanı bir vuruşta öldürebilir veya yaralayabilir.
Genellikle Afrika kıtasında yaşamlarını sürdürürler.Aslanlar
dünya üzerinde yaşayan kedi türleri içinde en sosyal cinstir.
Diğer tüm kedi cinsleri antisosyal olup yalnız yaşamayı tercih
ederken aslanlar büyük gruplar oluşturan tek kedi cinsidir. Grup
oluşturmalarının en büyük sebebi kendilerinden çok hızlı olan
avlarını grupsal pusu kurarak yakalamak olduğu bazı bilim
dünyasınca öne sürülmektedir.
Yayılımı
Yaklaşık
10 bin yıl önce aslanlar Kuzey
Amerika,
Güney
Amerika,
Avrupa,
Asya
ve
Afrika
olmak
üzere 5 kıtada yaygın haldeydiler. Bugün ise Amerika
kıtasının
tamamında, Asya
kıtasının
Hindistan
hariç
her yerinde, Avrupa’nın
tamamında ve Afrika
kıtasının
bir bölümünde nesilleri tamamen tükenmiş halde. Bugün Afrika
aslanı
alt türü, aslan türünün en kalabalık ırkını teşkil ediyor.
Vahşi doğada Afrika
aslanı,
sadece Afrika
kıtasının
bazı bölümlerinde bulunur. Sahra
Çölü’nün
güney bölgelerinde,Orta
Afrika’nın
yaklaşık yarısında, Doğu
Afrika’da
ve Güney
Afrika’nın
küçük bir bölümünde yaşamaktadır.
Avlanma
Savunmada
ve av sırasında birleşen aslanlar, avlarını kovalar ya da pusuya
düşürür. Genellikle gece avlanırlar. Av esnasında genellikle
kükremezler. Fakat avı kovalarken birbirleriyle bağlantıyı
sürdürmek için homurdandıkları olur.Buldukları takdirde leş
yemekten de geri durmazlar. Aslanlarda av paylaşımı hiyerarşik
bir düzende olur. Avdan ilk olarak yararlanma ayrıcalığı erkek
aslandadır fakat sürünün erkek aslanı av mahalinde mevcudiyet
gösterene kadar avı yere düşüren dişiler öncelikli faydalanır.
Avlanan hayvan antilop ya da bufalo yavrusu gibi küçük veya
ortaboy av ise avlanma esnasında takımdan ayrı düşmüş daha
yaşlı aslanların avın düşürüldüğü noktaya daha çabuk
ulaşan diğerlerinin sırasını bekledikleri gözlemlenmiştir.
Ortalama bir Afrika aslanının hızı saatte 55 km’yi bulabilir.
Ancak bu hızını yalnızca kısa bir süre devam ettirebilir. Hız
almadan 2 m yüksekliğe zıplayıp, 8 metre uzaklığa atlayabilir.
Erkek aslanlar dişilerden daha ağırdır.Aslanlar etçildirler.
Üreme
Afrika
Aslanları 2 yaşında çiftleşmeye başlarlar. Fakat tam olgunluğa
5 yaşında erişir. Erkekler poligamdır, yani birden fazla eşleri
vardır. Çiftleşme sırasında ve öncesinde erkek sürekli kükrer.
İşe karışan erkeklerle kavga edebilir. Gebelik süresi 105-112
gün arasında değişir. Dişi bir doğuruşunda 2-5 arası yavru
dünyaya getirir. Yeni doğan yavrular kördür. Ayrıca kürkleri de
beneklidir. Gözleri doğumdan 6 gün sonra açılır. Dişi, 3
aylıkken yavruları sütten keser ve onları avlanma dersleri
vermeye başlar. Bir yaşındaki yavrular bunu kendileri başarırlar.
Yavrular arasındaki ölüm oranı fazladır. Bunun nedeni yavruların
en son beslenmesidir. Bu yüzden yavrularda vitamin eksikliği
görülür. Fakat bu doğal bir nüfus kontrol yöntemidir. Böyle
durumlarda da dişiler yavruları ölümden kurtarmak için avlanır
ve önce yavrularını beslerler. ve sonra kendilerinden ayrılana
dek yavrularına bakarlar.....
Yaşam şekli
Afrika
aslanı, fundalarda, gövde yaparak onları sıcaktan koruyan
ağaçların olduğu yerlerde, sazlıklarda yaşarlar. Açık
toprakları severler. Kedigiller familyasının tek sosyal
türüdürler. Sayısı 20 kadar olan sürüler halinde yaşarlar.
Çok büyük sürüler 30 üyeyi barındırabilir. Grubu bir erkek
aslan ya da birden fazla erkeğin oluşturduğu bir koalisyon
yönetir. Genelde geceleri aktiftirler. Gündüzleri ise tembel bir
kediden farkları yoktur. Gölgelik yerlere uzanır ve serinlemeye
çalışırlar. Afrika'da Serengeti
Milli Parkındaki aslanlar
günde 20 saat uyur. Bir aslanın ömrü genellikle 20-25 yıl
arasında değişir. İyi şartlarda yaşayan ve beslenen bir aslan
30 yıl yaşayabilir.
Düşmanlar
Aslanların
doğal düşmanı azdır. Av esnasında zebralar
sert
bir çifte atarak aslanın dişlerini, kemiklerini kırabilirler. Bu
durumda aslan sakat kalabilir, küçük kemirgenlerle beslenmek
zorunda kalır. Ayrıca gnu,
beyaz
antilop,
afrika
mandası gibi
güçlü boynuzları olan avlarından ağır bir boynuz yarası
alabilirler. Bu yara onları doğrudan öldürebilir ya da enfeksiyon
kapmalarına neden olur. Yani her iki durumda da aslanın hayatı
tehlikeye girer. Ya da avlarını almak isteyen benekli sırtlanlar
onlar için tehlike arz edebilir. Ayrıca bazen ağaca tırmanan bir
aslan inerken sivri dallara takılarak can verebilir. Hayati tehlike
arzeden insanlar ve timsahlar olmak üzere sadece iki doğal düşmanı
bulunur. Timsahlar sudan uzak düşürüldüklerinde aslanların
kolaylıkla altedebileceği hasımlarıdır. . Aslanların insan ile
ilişkisi ise aslanlar için çok daha kritik bir seyir izlemektedir.
Daha iki yüzyıl önce Anadolu'dan
Hindistan yarımadasına kadar geniş alanlarda bulunan Asya aslanı
bugün sadece Hindistan yarımadasında Hindistan devletinin koruması
altına alınmış bir bölge içerisinde varlığını
sürdürmektedir. Afrika aslanı korumaya alınmış bir tür
olmasına karşın günümüzde Afrika aslanı için en büyük
tehlike insanlarca avlanması değil, yaşam alanının insan
tarafından bozulmasıdır.
e-posta: hayvanlarindogasi66@hotmail.com
Facebook: https://www.facebook.com/pages/Hayvanlar%C4%B1n-Do%C4%9Fas%C4%B1/604072649656667?ref=hl
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder